Door Bjorn Haegeman
Tradities zijn er om in ere te houden. In de herfstvakantie vindt in de Gentse binnenstad het Landjuweelfestival plaats. Ondertussen voor de zesde keer. Het festival 2012 is verder uitgebouwd met nog meer klemtoon op kwaliteit, diversiteit, dialoog, ontmoeting en uitwisseling. Net als vorig jaar was er aan het eind van de vierdaagse geen winnaar, tenzij alle deelnemers en toeschouwers. Vreemd hoe snel het went.
Niet spannend?
Zonder winnaar is het niet spannend, hoorde je vorig jaar nog wel eens. Dit jaar was de spanning er terug, maar op een andere manier. Opmerkelijk hoe dikwijls acteurs de eerste vraag op de Achterklap beantwoordden met “het was spannend”. Spannend om in de schouwburg van NTGent te staan of in de Minard. Spannend om geselecteerd te zijn. Spannend om de productie na acht maanden te hernemen. Dikwijls voor de laatste keer. Spannend om voor een ander publiek te spelen. Een theaterpubliek nog wel.
Zes maal Gent
Dat de tijd vliegt, mag blijken uit het feit dat het Landjuweelfestival ondertussen voor het zesde jaar op rij werd georganiseerd in Gent. De schouwburg van NTGent, maar eveneens andere prachtige locaties zoals o.a. theater Tinnenpot, Minard en de ruïne van de Sint-Baafsabdij ontvingen vijf dagen lang bijzonder enthousiaste theatergroepen en dito publiek. Vijf dagen een bruisend programma met vertellers, figurentheater, jongerenproducties, de geselecteerde voorstellingen van het 76ste Landjuweel en een uitgebreide randprogrammatie. Drieëntwintig voorstellingen en tal van gesprekken.
In dialoog met makers en publiek
Je merkt het aan alles. Op het Landjuweelfestival wordt er meer gepraat. Je merkt het op de ‘Achterklap’, het gesprek na elke voorstelling van het 76steLandjuweel tussen makers en publiek. Moderator Wim Vervoort breekt het ijs. De acteurs vertellen honderduit hoe ze naar dit Landjuweelfestival hebben toegeleefd. Wim Vervoort verwoordde dat forum als het ‘Café Corsari’ van het festival.
In de twee nagesprekken wisselen regisseurs hun werkwijze, ervaringen en twijfels uit. “Ik weet het niet meer”, kon je vaak horen. Weg de zelfgenoegzaamheid en egotripperij. Mooi is dat. De ‘Ter Zake’ van het Landjuweelfestival, volgens Wim Vervoort.
Plankton jongerenproducties
Ook de crème de la crème van jongerenvoorstellingen krijgt een podium in Gent. Plankton selecteerde samen met de jongerenjury ‘de Siamezen’ vier bruisende, stomende jongerengroepen. Zes dagen brachten ze samen door met workshops, voorstellingen, nagesprekken, uitstappen en andere activiteiten. Het hernemen van hun productie was de kers op de taart.
De Plankton-redactie die tijdens het Landjuweelfestival steevast verslag uitbrengt, telde dit jaar dubbel zoveel leden als vorig jaar. Voor het eerst werd het Plankjuweel uit te grond gestampt, een dagelijks krantje waarin diverse thema’s van het jongerenluik aan bod komen en leuke weetjes worden gedeeld.
Tijdreizigers
“Ik heb geprobeerd om lief te zijn, maar het is mislukt.” In de voorstelling ‘Journey through time’ doen de acteurs er alles aan om te ontroeren, ze snijden je als het ware de keel over.
Het stuk is oorspronkelijk het resultaat van een workshop rond beeldend theater voor jongeren, twee jaar geleden op Spot op West. Volgens de coach, Bart Van Gyseghem, was het stuk een echt pareltje met als gevolg dat het hernomen werd op het Landjuweelfestival. Op basis van tekstmateriaal vormde de groep acht verschillende beelden die uiteindelijk aan de basis lagen van dit spektakel. Het werd een beklijvende voorstelling.
Van sprookjes en theater
Wie dit jaar op het Landjuweelfestival naar een figurentheatervoorstelling ging kijken, bevond zich helemaal in de wereld van de sprookjes. Roodkapje, Repelsteeltje, Vrouw Holle, De prinses op de erwt, Pinoccio, de Kikkerprins… allemaal passeerden ze de revue, maar ook Koning Arthur en Prinses Vergeet-me-nietje ontbraken niet. Enkele kleine extraatjes zoals een interactieve tentoonstelling over schimmenspel of een korte voorstelling in een levensgrote kijkdoos gaven een extra toets. Een zaal vol enthousiaste kinderen, een kommetje soep, een flinke portie humor of een goed verteld verhaal maakten van dit figurentheaterprogramma alweer een groot succes. We kijken uit naar een volgende editie vol lachende gezichtjes.
De Landjuweelparty
Ook dit jaar zorgde het Landjuweelfestival weer voor een primeur. Op zaterdagavond kon iedereen genieten van een welverdiende Landjuweelparty. Allen waren ze in grote getale aanwezig: jongeren, acteurs, regisseurs, medewerkers, … Voor deze eerste keer werd er gekozen voor het thema VISSEN, de party werd dus omgedoopt tot de ‘VISsageparty’. In Café Zodiac, voor de gelegenheid omgetoverd tot een Caraïbische kroeg, trof je ondermeer een VISagiste en een VIStiaire aan. Ook kreeg iedereen een nummer zodat je, zoals het een echte message-party betaamt, een ‘VISsage in a bottle’ kon versturen naar wie je wou. Het feestcomité zorgde tevens voor een entertainende noot: op de tonen van ‘Diep in de zee’ vielen er vele prijzen te winnen. Deze eerste party was een schot in de roos. Er werd gelachen, gedronken, verbroederd en gedanst tot in de vroege uurtjes. Voor herhaling vatbaar? Jazeker!
Masterclass scenografie
In de masterclass scenografie werd een gevarieerde groep cursisten geïntroduceerd in de wondere wereld der scenografie door Luc Goedertier, huisscenograaf van NTGent. Tijdens het bezoek aan het decoratelier Minnemeers kwamen de cursisten heel wat te weten over materiaalgebruik en de ontwikkeling van decors in het professioneel theater. Ook de evolutie van de scenografie in het NTGent werd via heel wat anekdotes uit de doeken gedaan. Twee van de geselecteerde Landjuweelfestivalproducties werden ten slotte bekeken en besproken vanuit scenografisch oogpunt. Een heel interessante masterclass, die honger opwekte naar meer…
Kom eens een verhaal vertellen
In de ruïne van de Sint-Baafsabdij, een prachtige setting die binnenkort te zien zal zijn in het drama ‘The White Queen’ van de BBC, vond het open vertelpodium plaats. Op hun wandeltocht doorheen de ruïne kwamen de bezoekers vertellers tegen die over heksen en trollen, het noodlot en de geheimen van de abdij vertelden. Er waren heksen en feeën, het kleinste huifkarretje ter wereld, een geheimzinnige rastafari, een kasteelbewoner en nog meer magische figuren. Wie het nog niet warm genoeg kreeg van hun vertellingen, eventueel onder een knus OPENDOEK-dekentje, kon terecht bij de sympathieke vrijwilligers van de Buren van de Abdij, die voor warme chocomelk en pannenkoeken zorgden. Bij zonsondergang was er een Nepalees lichtfeest met duizenden kaarsjes die de abdij sfeervol verlichtten.
Dit jaar was er ook weer een editie van de Gouden Stoel. Acht vertellers, die geselecteerd werden uit velen, vertelden de ziel uit hun lijf en bezorgden de bezoekers enkele spannende, grappige, intieme en liefdevolle momenten.
Een camping met zicht op de duinen
In de randprogrammatie sprong een voorstelling toch sterk in het oog. ‘Camping Duinzicht’ kadert in een project van OPENDOEK: Mia maakt scène. Maar wie mag die nieuwe medewerkster, Mia, dan wel wezen?
Mia staat voor mensen in armoede. OPENDOEK wil met hen in zee gaan om hen te laten proeven van theater. Mensen die leven in armoede vinden moeilijk aansluiting bij bestaande theatergroepen, volgens Lien De Bruycker, verantwoordelijke van het project. Met Mia maakt scène wil OPENDOEK daar verandering in brengen. Drie groepen uit het Meetjesland zijn aan de slag gegaan met de methodiek Self Made, waarbij mensen onder begeleiding van een coach zelf een volledige theaterproductie op poten zetten, gaande van teksten schrijven tot de technische kant van de zaak. Alle aspecten komen aan bod. Theatergroep De Straatmussen uit Eeklo speelde zo hun première van ‘Camping Duinzicht’ in de Tinnenpot op het Landjuweelfestival. Twee andere Mia-groepen uit Aalter en Maldegem waren aandachtige toeschouwers. Ze spraken vol lof over de prestaties van hun collega’s.